Τρίτη 27 Ιουνίου 2023

Οι μεσημβρηνοί του Ιπποκράτους [μέρος 1 ] / The Meridians of Hippocrates [part 1 ] / I meridiani di Ippocrate [parte 1]


Ο Ιπποκράτης1 στο βιβλίο του «Περί φύσιος ανθρώπου»2, αναφέρει:

Αι παχύταται δε των φλεβών ώδε πεφύκασιν· τέσσαρα ζεύγεά έστιν εν τω σώματι, και έν μεν αυτέων από της κεφαλης όπισθεν δια του αυχένος, έξωθεν επί την ράχιν ένθεν τε και ένθεν παρά τα ισχία αφικνέεται και ες τα σκέλεα, έπειτα διά των κνημέων επί των σφυρών τα έξω και ες τους πόδας διήκει. Δει ουν τας φλεβοτομίας τας επί των αλγημάτων των εν τω νώτω και τοίσιν ισχίοισιν από των ιγνύων ποιέεσθαι και από των σφυρών έξωθεν. Αι δ' έτεραι φλέβες εκ της κεφαλής παρά τα ούατα διά του αυχένος, αι σφαγίτιδες καλεόμεναι, έσωθεν παρά την ράχιν εκατέρωθεν φέρουσι παρά τας ψόας ες τους όρχιας και ες τους μηρούς, και διά των ιγνύων εκ του έσωθεν μέρεος, έπειτα διά των κνημέων παρά τα σφυρά τα έσωθεν και ες τους πόδας. Δει ουν τας φλεβοτομίας προς τας οδύνας ποιέεσθαι τας από των ψοών και των ορχίων, από των ιγνύων και από των σφυρών έσωθεν. Αι δε τρίται φλέβες εκ των κροτάφων διά του αυχένος υπό τας ωμοπλάτας, έπειτα ξυμφέρονται ες τον πνεύμονα και αφικνέονται η μεν από των δεξιών ες τα αριστερά, η δε από των αριστερών ες τα δεξιά, και η μεν δεξιή αφικνέεται εκ του πλεύμονος υπό τον μαζόν και ες τον σπλήνα και ες τον νεφρόν, η δε από των αριστερών ες τα δεξιά εκ του πλεύμονος υπό τον μαζόν και ες το ήπαρ και ες τον νεφρόν, τελευτώσι δε ες τον αρχόν αυταί εκάτεραι. Αι δε τέταρται από του έμπροσθεν της κεφαλής και των οφθαλμών υπό τον αυχένα και τας κληΐδας, έπειτα δε υπέρ των βραχιόνων άνωθεν ες τας ξυγκαμπάς, έπειτα δε διά των πήχεων επί τους καρπούς και τους δακτύλους, έπειτα από των δακτύλων πάλιν διά των στηθέων των χειρών και των πήχεων άνω ες τας ξυγκαμπάς, και διά των βραχιόνων του κάτωθεν μέρεος ες τας μασχάλας, και από των πλευρέων άνωθεν η μεν ες τον σπλήνα αφικνέεται, η δε ες το ήπαρ, έπειτα υπέρ της γαστρός ες αιδίον τελευτώσιν αμφότεραι. Και αι μεν παχέαι των φλεβών ώδε έχουσιν. Εισί δε και από της κοιλίης φλέβες ανά το σώμα πάμπολλαί τε και παντόιαι, και δι' ων η τροφή τω σώματι έρχεται. Φέρουσι δε και από των παχεών φλεβών ες την κοιλίην και ες το άλλο σώμα και από των έξω και από των είσω, και ες αλλήλας διαδιδόασιν αι τε είσωθεν έξω και αι έξωθεν είσω. Τας ουν φλεβοτομιάς δει ποιέεσθαι κατά τουτέους τους λόγους· επιτηδεύειν δε χρη τας τομάς ως προσωτάτω τάμνειν από των χωρίων, ένθα αν αι οδύναι μεμαθήκωσι γίγνεσθαι και το αίμα ξυλλέγεσθαι· ούτω γαρ αν η τε μεταβολή ήκιστα μεγάλη γίνοιτο εξαπίνης, και το έθος μεταστήσαις αν ώστε μηκέτι ες το αυτό χωρίον ξυλλέγεσθαι. 

Συγκεχυμένη περιγραφή των φλεβών. Οι μεγαλύτερες φλέβες έχουν την ακόλουθη διάταξη: υπάρχουν τέσσερα ζεύγη στο σώμα. Το ένα από αυτά τα ζεύγη, έχοντας αφετηρία το πίσω μέρος της κεφαλής, περνάει από τον τράχηλο, διατρέχει αποπίσω τη ράχη και φθάνει από τη δεξιά και αριστερή πλευρά, στα ισχύα και τα σκέλη. Έπειτα περνώντας από τις κνήμες, καταλήγει στα εξωτερικά σφυρά και τους άκρους πόδες. Πρέπει λοιπόν, να κάνουμε τις αφαιμάξεις για τους πόνους της ράχης και των ισχίων στο εξωτερικό μέρος των ιγνύων και των σφυρών. Οι φλέβες του δεύτερου ζεύγους, που λέγονται σφαγίτιδες, φθάνουν από την κεφαλή πλησίον των ώτων, περνούν από τον τράχηλο, διατρέχουν την ράχη από την μια πλευρά και την άλλη και κατευθύνονται κατά μήκος της οσφυϊκής χώρας στους όρχεις και τους μηρούς. Έπειτα, από το εσωτερικό μέρος των ιγνύων και από τις κνήμες, στα έσω σφυρά και τους άκρους πόδες. 

Πρέπει, λοιπόν, στους πόνους της μέσης και των όρχεων να κάνουμε τις αφαιμάξεις από την εσωτερική πλευρά των ιγνύων και των σφυρών. Το τρίτο ζεύγος των φλεβών από τους κροτάφους κατευθύνεται, περνώντας από τον τράχηλο, προς τις ωμοπλάτες. Έπειτα φέρεται προς τον πνεύμονα και φθάνει, η φλέβα της δεξιάς πλευράς στα αριστερά, και η φλέβα της αριστερής πλευράς στα δεξιά, ενώ εκείνη της δεξιάς πλευράς κατευθύνεται από τον πνεύμονα στον μαστό, τη σπλήνα και τον νεφρό, κι εκείνη της αριστερής πλευράς κατευθύνεται από τον πνεύμονα προς τον μαστό δεξιά, το συκώτι και τον νεφρό. Η κατάληξη και των δύο αυτών φλεβών είναι ο δακτύλιος. Το τέταρτο ζεύγος κατευθύνεται από το εμπρόσθιο μέρος της κεφαλής και των ματιών κάτω από τον αυχένα και τις κλείδες, έπειτα από το απάνω μέρος, περνώντας από τους βραχίονες, προς την πτυχή του αγκώνα. Ύστερα, περνώντας από τα αντιβράχια, προς τους καρπούς και τα δάκτυλα. Έπειτα, από τα δάκτυλα, ανεβαίνει προς τις παλάμες των χεριών και τα αναβράχια, στις πτυχές των αγκώνων, από το κάτω μέρος των βραχιόνων προς τις μασχάλες, κι από το απάνω μέρος των πλευρών η μια φλέβα φθάνει στη σπλήνα και η άλλη στο συκώτι, ενώ και οι δύο καταλήγουν, περνώντας από την κοιλιά, στα γεννητικά όργανα. Αυτή είναι η διακλάδωση των μεγάλων φλεβών. 

Υπάρχουν επίσης στο σώμα πάμπολλες και ποικιλόμορφες φλέβες με αφετηρία την κοιλιά, που μεταφέρουν την τροφή στον οργανισμό. Η τροφή μεταφέρεται επίσης με τις μεγάλες φλέβες που φθάνουν απομέσα και απέξω στην κοιλιά και το υπόλοιπο σώμα και συγκοινωνούν μεταξύ τους, άλλες από μέσα προς τα έξω και άλλες απέξω προς τα μέσα. Πρέπει, λοιπόν, οι αφαιμάξεις να γίνονται σύμφωνα με αυτές τις προϋποθέσεις. Μα πρέπει να φροντίζει κανείς ώστε να γίνονται αυτές όσο το δυνατό μακρύτερα από το μέρος όπου παρουσιάζονται οι πόνοι συνήθως και όπου συσσωρεύεται το αίμα, γιατί με αυτόν τον τρόπο, η μεταβολή που θα παρουσιαστεί αιφνίδια δεν θα είναι τόσο σημαντική, και, παραβιάζοντας τη συνήθεια, θα εμποδίσετε το αίμα να συγκεντρώνεται στο ίδιο μέρος.

Εμείς θα επιχειρήσουμε διαβάζοντας λέξη-λέξη το αρχαίο κείμενο3 να απεικονίσουμε τα λεγόμενα του Ιπποκράτη.

ΠΡΩΤΟ ΖΕΥΓΟΣ4 ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΩΝ (ΦΛΕΒΩΝ) ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ
«Αι παχύταται δε των φλεβών ώδε πεφύκασιν· 

τέσσαρα ζεύγεά έστιν εν τω σώματι, και έν μεν αυτέων
από της κεφαλης όπισθεν δια του αυχένος, έξωθεν επί την
ράχιν ένθεν τε και ένθεν παρά τα ισχία αφικνέεται και ες
τα σκέλεα, έπειτα διά των κνημέων επί των σφυρών τα
έξω και ες τους πόδας διήκει. Δει ουν τας φλεβοτομίας τας
επί των αλγημάτων των εν τω νώτω και τοίσιν ισχίοισιν
από των ιγνύων ποιέεσθαι και από των σφυρών έξωθεν»
Η περιγραφή του πρώτου ζεύγους Μεσημβρινών ξεκινά ως εξής: «...τέσσαρα ζεύγεα εστίν εν τω σώματι, και εν μεν αυτέων απο της κεφαλής όπισθεν δια του αυχένος, έξωθεν επί την ράχιν ένθεν τε και ένθεν παρά τα ισχία αφικνέεται...». Το πρώτο ζεύγος Μεσημβρινών του Ιπποκράτους ξεκινά «...από της κεφαλής όπισθεν...» και φέρεται «...δια του αυχένος έξωθεν επί την ράχιν ένθεν τε και ένθεν...». Τα στοιχεία τα οποία μας δίδει στις λίγες αυτές γραμμές ο Ιπποκράτης μας επιτρέπουν ναυποθέσουμε ότι το πρώτο ζεύγος Μεσημβρινών κινείται από το οπίσθιο μέρος της κεφαλής μέχρι τα ισχία, παράλληλα προς την μέση γραμμή (ένθεν τε και ένθεν) ακολουθώντας ουσιαστικά την πορεία του Κινέζικου Μεσημβρινού TAIYANG ΠΟΔΙΟΥ (Π.Μ. Ουροδόχου Κύστης).

Στην συνέχεια το αρχαίο κείμενο αναφέρει: «...παρά τα ισχία αφικνέεται και ες τα σκέλεα, έπειτα δια των κνήμεων επί των σφυρών τα έξω και ες τους πόδας διήκει.». Από την περιγραφή αντιλαμβανόμαστε ότι και μετά τα ισχία ο Ιπποκρατικός Μεσημβρινός συνεχίζει να κινείται στην οπίσθια επιφάνεια του κάτω άκρου, τόσο των μηρών όσο και των κνημών για να καταλήξει στα έξω σφυρά και στην έξω επιφάνεια των άκρων ποδών. Δικαιούμαστε λοιπόν από την περιγραφόμενη πορεία να υποστηρίξουμε ότι και μετά τα ισχία ο περιγραφόμενος Μεσημβρινός ακολουθεί την πορεία του TAIYANG ΠΟΔΙΟΥ.

Το αρχαίο κείμενο ως προς το πρώτο ζεύγος Μεσημβρινών κλείνει με τα εξής: «Δει ουν τας φλεβοτομίας5 τας επί των αλγημάτων των εν τω νώτω και τοίσιν ισχίοισιν από των ιγνύων ποιέεσθαι και από των σφυρών έξωθεν.». Σε αυτό το κομμάτι ο Ιπποκράτης μας δίνει άλλη μια πληροφορία ως προς την πορεία του πρώτου ζεύγους Μεσημβρινών: ότι διέρχεται από τα ιγνύα (την οπίσθια επιφάνεια των γονάτων) και μάλιστα από την εξωτερική πλευρά αυτών. Πέρα όμως από την λεπτομέρεια αυτή, ως προς την πορεία του πρώτου ζεύγους Μεσημβρινών, σ' αυτό το σύντομο απόσπασμα ο Ιπποκράτης περιγράφει μια θεραπευτική μέθοδο. Περιγράφει μια θεραπευτική τεχνική. Η θεραπευτική τεχνική που περιγράφει στηρίζεται κατ' αρχάς στην πορεία αυτού του πρώτου ζεύγους Μεσημβρινών. Άρα, οι Αρχαίοι Έλληνες, όχι μόνο γνώριζαν θεωρητικά αλλά και εφάρμοζαν πρακτικά μια θεραπευτική τεχνική που στηρίζονταν σε πορείες των δικών τους Μεσημβρινών.
Άρα, η ανάλυση των Μεσημβρινών του Ιπποκράτους δεν γίνεται για θεωρητικούς λόγους, αλλά για να εκπαιδευτούν κάποιοι (οι μαθητές, «...ποιέεσθαι...») στην θεραπευτική τεχνική αυτή, την οποία ο Ιπποκράτης ονομάζει φλεβοτομία.

Ένα άλλο πολύ σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από αυτήν εδώ την περιγραφή είναι ότι η επέμβαση που ο Ιπποκράτης ονομάζει φλεβοτομία, γίνεται σε άλλες από τις περιοχές που πάσχουν (για τους πόνους της μέσης και των ισχίων επεμβαίνουμε στην εξωτερική πλευρά των ιγνύων και στα έξω σφυρά)6.

Τα δυο αυτά στοιχεία σε συνδυασμό με την ίδια την τεχνική που προτείνει, την οποία ονομάζει φλεβοτομία και η οποία μας επιτρέπει να υποθέσουμε από το όνομα ότι απαιτεί την χρήση αιχμηρού εργαλείου, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Ιπποκράτης γνώριζε, εφάρμοζε και δίδασκε μια θεραπευτική τεχνική παρόμοια, αν όχι ταυτόσημη με τον Κινέζικο Βελονισμό7. 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΖΕΥΓΟΣ ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΩΝ (ΦΛΕΒΩΝ) ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ. 
«Αι δ' έτεραι φλέβες εκ της κεφαλής παρά τα ούατα διά του
αυχένος, αι σφαγίτιδες καλεόμεναι, έσωθεν παρά την ράχιν
εκατέρωθεν φέρουσι παρά τας ψόας ες τους όρχιας και
ες τους μηρούς, και διά των ιγνύων εκ του έσωθεν μέρεος,
έπειτα διά των κνημέων παρά τα σφυρά τα έσωθεν και ες
τους πόδας. Δει ουν τας φλεβοτομίας προς τας οδύνας
ποιέεσθαι τας από των ψοών και των ορχίων, από των
ιγνύων και από των σφυρών έσωθεν»

Η περιγραφή του δεύτερου ζεύγους των Μεσημβρινών ξεκινά με την φράση: «...εκ της κεφαλής παρά τα ούατα δια του αυχένος...». Από την περιγραφή αυτή γίνεται φανερό ότι το δεύτερο ζεύγος Μεσημβρινών του Ιπποκράτη ξεκινά από την κεφαλή. Η επισήμανση «...παρά τα ούατα...» μας υποχρεώνει να υποθέσουμε, λόγω του όρου «...παρά...» και λόγω της καμπυλότητας των αυτιών ότι το ζεύγος αυτό καμπυλώνει γύρω από τα αυτιά. Το κάτωθι χωρίο περιέχεται στο Ιπποκρατικό βιβλίο «περί Γονής» στην 2η παράγραφο: «Οκόσοι δε παρ' ους τετμημένοι εισίν, ούτοι λαγνεύουσι και αφιάσιν, ολίγον δε και ασθενές και άγονον». Δηλαδή, όσοι έχουν υποστεί τομή παρά των αυτιών, συνουσιάζονται και εκσπερματώνουν, αλλά η εκσπερμάτιση είναι λιγοστή, ασθενής και στείρα. (παρακάτω αναφέρεται ότι ο Μεσημβρινός περνά από τους όρχεις και είναι ο μοναδικός από τους τέσσερις για τον οποίο αναφέρεται άμεσα σύνδεση με τους όρχεις).

Στην συνέχεια αναφέρεται «...δια του αυχένος...». Στην σύγχρονη ελληνική γλώσσα ο όρος αυχένας περιγράφει την οπίσθια επιφάνεια του λαιμού πέριξ της αυχενικής μοίρας της Σπονδυλικής Στήλης. Δεν γνωρίζουμε όμως αν από τον Ιπποκράτη ο όρος αυχένας συμπεριλαμβάνει και την πλάγια ή πρόσθια επιφάνεια του λαιμού. Η ιδέα ότι ο Μεσημβρινός δεν περνά από την οπίσθια επιφάνεια του λαιμού αλλά από μια περιοχή του λαιμού πιο προσθιοπλάγια, ενισχύεται και από το όνομα του ζευγαριού αυτών των Μεσημβρινών που ο Ιπποκράτης ονομάζει σφαγίτιδες. Η σφαγή βρίσκεται στην πρόσθια επιφάνεια του λαιμού, στο όριο ανάμεσα στον λαιμό και το θώρακα, στην βάση της λαβής του στέρνου.

Στην συνέχεια αναφέρεται «...έσωθεν παρά την ράχιν εκατέρωθεν φέρουσι παρά τους ψόας ες τους όρχιας...». Μετά τον λαιμό-τράχηλο ο Μεσημβρινός κατέρχεται «...έσωθεν παρά την ράχιν...», σε αντίθεση με το πρώτο ζεύγος Μεσημβρινών το οποίο κατέρχεται «....έξωθεν επί την ράχιν»8. Σε αυτή την αναφορά μας επιτρέπεται πάλι να υποθέσουμε ότι ο Μεσημβρινός κατέρχεται ακολουθώντας την προσθιοπλάγια επιφάνεια του τραχήλου, στην προσθιοπλάγια και όχι οπίσθια 
επιφάνεια της ράχης, στο όριο ανάμεσα στην πρόσθια και την οπίσθια επιφάνεια του κορμού.
Το κείμενο συνεχίζει και ο Ιπποκράτης αναφέρει «...εκατέρωθεν φέρουσι παρά τους ψόας...». Η λέξη «...εκατέρωθεν...» επιβεβαιώνει την ιδέα ότι μιλάμε για ζεύγος Μεσημβρινών που αναπτύσσονται στην δεξιά και αριστερή πλευρά του σώματος. Οι ψόες είναι δυο μεγάλες μυϊκές ομάδες, οι οποίες εκφύονται από τους οσφυϊκούς σπονδύλους και καταφύονται στον ελάσσονα τροχαντήρα του μηριαίου οστού. Οι μύες αυτοί αφορίζουν την οπίσθια κοιλιακή χώρα (κατ' επέκταση συνδέονται και με την οσφυϊκή χώρα και τους Νεφρούς.)
Ένα σημείο βελονισμού το οποίο επηρεάζει άμεσα την περιοχή των ψοών είναι το JINGMEN 25 Χ.Κ., σημείο Mu των Νεφρών, γιατί όντως από την περιοχή αυτή έχουμε πρόσβαση στα Νεφρά. Μετά τους ψόας ο Μεσημβρινός καταλήγει «...ες τους όρχιας...», δηλαδή στα εξωτερικά γεννητικά όργανα.
Από την μέχρι αυτού του σημείου, δηλαδή των γεννητικών οργάνων, πορεία του Μεσημβρινού θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι το δεύτερο ζεύγος Μεσημβρινών του Ιπποκράτη ακολουθεί την πορεία του SHAOYANG ΠΟΔΙΟΥ (Π.Μ. Χοληδόχου Κύστης).

Από τα γεννητικά όργανα και μετά όμως, ο περιγραφόμενος από τον Ιπποκράτη Μεσημβρινός ακολουθεί διαφορετική πορεία από τον SHAOYANG ΠΟΔΙΟΥ. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Διδασκάλου «...και ες τους μηρούς, και δια των ιγνύων εκ του έσωθεν μέρεος, έπειτα δια των κνημέων παρά τα σφυρά τα έσωθεν και ες τους πόδας.». Από τα γεννητικά όργανα και μετά ο δεύτερος Μεσημβρινός ακολουθεί την πορεία της έσω επιφάνειας του μηρού, των ιγνύων, της κνήμης, του έσω σφυρού μέχρι τα μεγάλα δάκτυλα του άκρου πόδα. Η πορεία αυτή είναι αναμενόμενη γιατί πραγματικά και κάθε άνθρωπος στο σώμα του το νιώθει, ότι η εσωτερική πλευρά των ποδιών επηρεάζει περισσότερο τα γεννητικά όργανα. Εξ' άλλου και οι Κινέζοι, οι οποίοι στην εσωτερική πλευρά των ποδιών αποδίδουν τρεις yin Μεσημβρινούς (TAIYIN, JUEYIN, SHAOYIN - από τον TAIYIN περνά ο τενοντομυϊκός από τα γεννητικά όργανα) τους κατευθύνουν και τους τρεις στα γεννητικά όργανα.
Από την ανάλυση του δεύτερου ζεύγους Μεσημβρινών του Ιπποκράτη μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ως προς την σχέση τους με τους Κινέζικους Μεσημβρινούς, ισχύουν τα εξής: Ο Ιπποκρατικός Μεσημβρινός από το κεφάλι μέχρι τα γεννητικά όργανα ταιριάζει με τον SHAOYANG ΠΟΔΙΟΥ, ενώ από τα γεννητικά όργανα μέχρι τα εσωτερικά ακροδάκτυλα ταιριάζει με τους τρεις yin Μεσημβρινούς του ποδιού: TAIYIN, JUEYIN, SHAOYIN.

Το κείμενο για το δεύτερο ζεύγος Μεσημβρινών κλείνει ως εξής: «Δει ουν τας φλεβοτομίας προς τας οδύνας ποιέεσθαι τας από των ψοών και των όρχεων, από των ιγνύων και από των σφυρών έσωθεν». Κατά αντίστοιχο τρόπο με το προηγούμενο ζεύγος Μεσημβρινών και εδώ ο Ιπποκράτης περιγράφει την θεραπευτική τεχνική του βελονισμού. Προτείνει για τα προβλήματα και τους πόνους των γεννητικών οργάνων και των ψοών (μάλλον προσθιοπλάγια κοιλιακή χώρα και Νεφροί) να καταφεύγει κανείς στην χρήση σημείων ή περιοχών βελονισμού (φλεβοτομίας) στην εσωτερική πλευρά των ιγνύων και στα έσω σφυρά.

Στα πλαίσια της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής και του Βελονισμού εφαρμόζονται ακριβώς οι ίδιες αρχές, ιδιαίτερα ως προς την αντιμετώπιση προβλημάτων στα γεννητικά όργανα (βλέπε YINGGU 10N., LIGOU 5H.) και τα Νεφρά. 

ΤΡΙΤΟ ΖΕΥΓΟΣ ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΩΝ (ΦΛΕΒΩΝ) ΤΟΥ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ.
 «Αι δε τρίται φλέβες εκ των κροτάφων διά του αυχένος
υπό τας ωμοπλάτας, έπειτα ξυμφέρονται ες τον πνεύμονα
και αφικνέονται η μεν από των δεξιών ες τα αριστερά,
η δε από των αριστερών ες τα δεξιά, και η μεν δεξιή
αφικνέεται εκ του πλεύμονος υπό τον μαζόν και ες τον
σπλήνα και ες τον νεφρόν, η δε από των αριστερών ες τα
δεξιά εκ του πλεύμονος υπό τον μαζόν και ες το ήπαρ και
ες τον νεφρόν, τελευτώσι δε ες τον αρχόν αυταί εκάτεραι»

Η περιγραφή του τρίτου ζεύγους Μεσημβρινών ξεκινά«...Αι δε τρίται φλέβες εκ των κροτάφων δια του αυχένος υπό τας ωμοπλάτας...». Είναι ξεκάθαρο από την περιγραφή ότι ο Μεσημβρινός ξεκινά από αυτό που ονομάζουμε κροτάφους. Η περιοχή των κροτάφων είναι η περιοχή του κρανίου που βρίσκεται ανάμεσα στα μάτια και στα αυτιά. Θεωρούμε ότη εκκίνηση του Μεσημβρινού γίνεται στο κέντρο αυτής της περιοχής, στην οποία βρίσκεται το κινητικό σημείο του κροταφίτη μυ ή σύμφωνα με τους Κινέζους το σημείο TAIYANG.

Στην συνέχεια ο Μεσημβρινός κυλά από το κεφάλι προς τον κορμό «...δια του αυχένος...», όπως άλλωστε και οι δύο προηγούμενοι. Αυτή την φορά όμως υποθέτουμε ότι ο Μεσημβρινός θα κινηθεί μπροστά από τα αυτιά γιατί στον προηγούμενο ο οποίος ακολουθεί την καμπυλότητα των αυτιών διευκρινίζεται «...παρά τα ούατα...». Σ' αυτόν τον Μεσημβρινό δεν υπάρχει τέτοιου είδους επισήμανση. Άρα, πορεύεται πρόσθια από τα αυτιά και οπισθοπλάγια κατά μήκος του αυχένα, ώστε να του επιτραπεί να οδηγηθεί «...υπό τας ωμοπλάτας...».

Η περιγραφή «...υπό τας ωμοπλάτας...», σε συνδυασμό με την περαιτέρω πορεία του Μεσημβρινού διαμέσου των Πνευμόνων, άρα στο εσωτερικό πλέον του κορμού, μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι από την άνω περιοχή των ωμοπλατών, ίσως εκεί όπου βρίσκεται το JIANJING 21 Χ.Κ. (που έχει κατεξοχήν καθοδική ενέργεια δράσης στο σώμα), ο Μεσημβρινός εισέρχεται στο εσωτερικό του κορμού. Περνά δε από την, υπό των ωμοπλατών, επιφάνεια η οποία είναι η πρόσθια επιφάνεια των ωμοπλατών και ταυτόχρονα η οπίσθια επιφάνεια των Πνευμόνων.

Στην συνέχεια το κείμενο αναφέρει «...έπειτα ξυμφέρονται ες τον πνεύμονα και αφικνέονται η μεν από των δεξιών ες τα αριστερά, η δε από των αριστερών ες τα δεξιά...». Σ' αυτό το απόσπασμα υπάρχουν δυο καινούργια στοιχεία. Πρώτον το γεγονός ότι οι περιγραφόμενοι από τον Ιπποκράτη Μεσημβρινοί συνδέονται με εσωτερικά όργανα. Η ιδέα της σύνδεσης των Μεσημβρινών με εσωτερικά όργανα υπάρχει κατεξοχήν στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, και από εκεί άλλωστε έχουν πάρει και τα σύγχρονα ονόματα τους. Δεύτερον, το γεγονός του χιασμού αυτού του ζεύγους Μεσημβρινών, οι οποίοι είναι οι μοναδικοί από τα τέσσερα ζεύγη που έχουν την ιδιότητα αυτή. Έτσι λοιπόν σύμφωνα με την περιγραφή μπορούμε να πούμε ότι ο Μεσημβρινός της δεξιάς ωμοπλάτης περνά στον αριστερό Πνεύμονα, ο δε Μεσημβρινός της αριστερής ωμοπλάτης περνά στον δεξιό Πνεύμονα.
Έπειτα το κείμενο συνεχίζει «...και η μεν δεξιή αφικνέεται εκ του πλεύμονος υπό τον μαζόν και ες τον σπλήνα και ες τον νεφρόν...». 


Πηγή:  https://autochthonesellhnes.blogspot.com/2011/06/blog-post_6795.html
https://ygeiaerwtaspsyxikhygeia.blogspot.com/ -  Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος (link). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.