ο Ελλέβορος που θεράπευσε τον Ηρακλή από την τρέλλα, ο Ελλέβορος μέσα στην μυθολογία και την λαογραφία, του Όμηρου Ερμίδη / Hellebore who cured Hercules of madness, Hellebore in mythology and folklore, by Homer Ermidis / Elleboro che curò Ercole dalla follia, Elleboro nella mitologia e nel folklore, di Omero Ermidis

 

[στην εικόνα είναι ο Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος από την ιστοσελίδα :http://3lyk-n-filad.att.sch.gr/secret/botana/3Fyta/feleboros/Elleboros.html -
  ο Ελλέβορος των Αντικύρων ήταν ο Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος αυτός που δόθηκε στον Ηρακλή]   

ο Ελλέβορος ο μέλας [είδος 1ον εν Ελλάδι],

ο Ελλέβορος ο κυκλόφυλλος ή η Σκάρφη [λαϊκή ονομασία] ή το Ρόδο των Χριστουγέννων [λαϊκή ονομασία][είδος 2ον εν Ελλάδι],

ο Ελλέβορος ο δύσοσμος [είδος 3ον εν Ελλάδι],

ο Ελλέβορος ο ανατολικός [είδος 4ον εν Ελλάδι]{βλέπε & Σκάρφη}

   Στην αρχαιότητα ο Μελάμπους ο μεγάλος μάντης και θεραπευτής χρησιμοποίησε αυτό το φυτό σαν βότανο για να θεραπεύσει την τρέλα των θυγατέρων του βασιλιά του Άργους

Προέτου, όπως και άλλων γυναικών, που είχαν χάσει τα μυαλά τους και περιπλανιόνταν σκορπισμένες ανάμεσα στα βουνά και στην έρημο της Τίρυνθος νομίζοντας ότι είναι αγελάδες. Ο Μελάμπους και ο αδερφός του ο Βίας κέρδισαν μια περιουσία [τα δύο τρίτα από το βασίλειο του βασιλιά Προέτου] αφού παντρεύτηκαν τις θεραπευμένες πριγκίπισσες.

  Ο Μελάμπους, τονίζει ο Απολλόδωρος, «μάντης ων, και δια φαρμάκων και καθαρμών θεραπείαν πρώτος ευρηκώς», θεραπεύει τις κόρες του Προίτου.

  Οι αρχαίοι συγγραφείς αναφέρουν τις ακόλουθες εκδοχές :

1^η ) «παραλαβών τους δυνατοτέρους των νεανιών, μετ' αλαλαγμού και τινος ενθέου χορείας εκ των όρων αυτάς ες Σικυώνα συνεδίωξε», οπότε κατά την καταδίωξη πέθανε η πρώτη από τις θυγατέρες του Προίτου, η Ιφινόη, «ταις δε λοιπαίς τυχούσαις καθαρμού σωφρονήσαι συνέβη».

2^η ) ο Παυσανίας εις τα Αρκαδικά Η, 18, και στους στίχους 7-8 λέγει : «ο Μελάμπους θυσίαις τε απορρήτοις και καθαρμοίς κατήγαγεν τας θυγατέρας του Προίτου ες χωρίον καλούμενον Λουσούς... και ηκέσατο της μανίας εν Αρτέμιδος ιερώ»,

3^η ) ο Παυσανίας εις τα  Ηλιακά, Ε, 5, και στον στίχο 5, λέγει : τα «καθάρσια» ερρίφθησαν εις το Άγρινον ποταμόν. Και

4^ον ) κατ' άλλους, καθήρε τις Προιτίδες με τον μέλανα ελλέβορο. Δηλαδή, η θεραπεία των γυναικών από την μανία έγινε με ένα σοκ και με κάποια μορφή καθαρμού. Ένα βασικό μέσον γι' αυτόν τον καθαρμό υπήρξε ο ελλέβορος ο μέλας, ή μελαμπόδιον.

  Επίσης ο Αντίκυρας, ιδρυτής της ομώνυμης πόλης της Βοιωτίας στον Κορινθιακό κόλπο, θεράπευσε τον Ηρακλή όταν είχε φθάσει κάποτε σε σημείο τρέλλας, με το φυτό αυτό που ήταν κατάφυτη η περιοχή.

  Είναι ιερό φυτό του Κρόνου.

  Εις την αρχαιότητα υπήρχε και ο ελλέβορος οίνος, δηλαδή οίνος ο οποίος περιείχε ελλέβορο και ο οποίος εχρησιμοποιείτο ως εμετικό φάρμακο αλλά και κατά της παραφροσύνης.

  Τα είδη είναι τα κάτωθι, πρώτον ο ελλέβορος ο μέλας όπου οι αρχαίοι τον χρησιμοποιούσαν εις τις παθήσεις του εγκεφάλου, την αμηνόρροια, τον ύδρωπα, τους διαλείποντες πυρετούς, την επιληψία, τις παθήσεις των νεύρων, τα εκζέματα και γενικώς τις νευρικές παθήσεις. Όπου οι αρχαίοι με την έκφραση «ελλεβορίζειν τινά», εννοούσαν αυτόν που χρειαζόταν ελλέβορο, αυτόν δηλαδή που έπασχαν οι φρένες του. Σήμερα χρησιμοποιείται εις τους ίππους αντί καθαρτικού, και ο ελλέβορος αυτός συναντάται σε πολλά μέρη της Ελλάδος.

Δεύτερο είδος είναι ο ελλέβορος ο δύσοσμος, αυτός είναι με ανεπτυγμένο βλαστό, πολυκλαδώδη, φύλλα ζωηρά πράσινα και άνθη κατά κορύμβους διατεταγμένα υποπρασίνου χρώματος και ερυθρά εις το άκρον των πετάλων. Έχει υπέροχα άνθη τα οποία διατηρούνται από το φθινόπωρο μέχρι τον Φεβρουάριο. Η οσμή του είναι λίαν δυσάρεστος. Οι ιδιότητές του και οι χρήσεις του δεν διαφέρουν από τον προηγούμενο. Χρησιμοποιείται ευρέως ως λαϊκό φάρμακο. Πολλοί χωρικοί των ορεινών χωριών της Ελλάδος το λαμβάνουν αυτό ως καθαρτικό, αλλά πολλές φορές επιφέρει επικίνδυνες δηλητηριάσεις. Πολλές φορές τα εξερχόμενα πρόβατα από τις χειμερινές εγκαταστάσεις τρώγουν τους νεαρούς βλαστούς του και παθαίνουν δηλητηρίαση ή διάρροια.

Τρίτον είδος ο ελλέβορος ο ανατολικός ο οποίος απαντάται εις ολόκληρη την Ελλάδα, τα περίχωρα της Κωνσταντινουπόλεως, την Μικρά Ασία και τις χώρες περί τον Εύξεινο Πόντο. Έχει ατονώτερες ιδιότητες και είναι γνωστός από την αρχαιότητα. Η ανακάλυψη των καθαρτικών ιδιοτήτων του οφείλεται εις τον μάντη και ποιμένα Μελάμποδα. Ο οποίος πρώτος παρατήρησε ότι την επενέργεια την οποία έφερε επί των αιγοπροβάτων του, όταν έτρωγαν ελλέβορο, και τον ονόμασε μελαμπόδιο, το οποίο χρησιμοποιούσαν πολύ οι αρχαίοι ιατροί. Ο Μελάμποδας θεράπευσε από την μανία τις θυγατέρες του βασιλέως Πρωτέως, την οποία πολύ ιατροί της εποχής μάταια προσπαθούσαν να θεραπεύσουν. Οι αρχαίοι είχαν τέτοια πεποίθηση δια τις τονωτικές της μνήμης ιδιότητες ώστε πολλοί φιλόσοφοι ελάμβαναν αυτόν όταν επρόκειτο να μιλήσουν δημόσια. Μεγάλη εκτίμηση είχε ο ελλέβορος του Ελικώνος και του Παρνασσού. Ο λαός ονομάζει αυτόν και σκάρφη όπως και τον άδωνη τον κυλλήνιο [βλέπε λέξη].

Απόσπασμα από το βιβλίο του συγγραφέως  Ομήρου Ερμείδη με τον τίτλο «Η Μυθολογία και η λαϊκή παράδοση εις την χλωρίδα της πατρίδος μας»2019.

https://ygeiaerwtaspsyxikhygeia.blogspot.com/ -  Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος (link). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.