Τι είναι ζεόλιθος [μέρος 2]
Σε όλες τις καλλιέργειες αυξάνει τόσο την απόδοση όσο και την ποιότητα των παραγομένων προϊόντων. Στην ελιά προσφέρει προστασία από το κυκλοκόνιο, πρωϊμίζει την παραγωγή των όψιμων ποικιλιών της βερικοκιάς, ενώ αντιμετωπίζει με επιτυχία το πρόβλημα των νηματωδών του εδάφους στην τομάτα, το αγγούρι και την πατάτα.
Ακόμη έχει αποδειχτεί εργαστηριακά η δράση του στους εχθρούς αποθηκευμένων προϊόντων, όπως: ο Sitophilus oryzae, Rhyzopertha dominica και Tribolium castaneum (Kljajić, et al., 2010)
Με την εφαρμογή του προσφέρει μια σειρά από πολύτιμες υπηρεσίες, όπως:
- Αυξάνει την ικανότητα του εδάφους για συγκράτηση των θρεπτικών στοιχείων (η εναλλακτική του ικανότητα ανέρχεται σε 220-400 meq/100g και είναι διπλάσια από αυτή του μπεντονίτη). Τα θρεπτικά αυτά στοιχεία θέτει σταδιακά στη διάθεση των ριζών για προσφόρηση,
- Μειώνει τις απώλειες θρεπτικών στοιχείων λόγω αεριοποίησης (απώλειες αζώτου με τη μορφή αμμωνίας) ή υδατομεταφοράς (νιτρώδη και νιτρικά) και συνεπώς συμβάλλει στη μείωση της ποσότητας των χρησιμοποιούμενων λιπασμάτων κατά 20-25%. Συνεπώς συνιστάται η προσθήκη του κατά της κομποστοποίηση των φυτικών υλικών και της ζωικής κοπριάς.
- Σε συνδυασμό με τη λίπανση μπορεί να βοηθήσει στη σταδιακή αποδέσμευση των θρεπτικών στοιχείων έτσι ώστε να μην έχουμε απώλειες και από την άλλη μεριά εφοδιασμό των φυτών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα,
- Αυξάνει την ικανότητα συγκράτησης νερού και την ομοιόμορφη διανομή του στο έδαφος, ιδιαίτερα στα αμμώδη εδάφη (ο ζεόλιθος συγκρατεί νερό σε ποσότητα ίση με το 42-50% του βάρους του το οποίο αποδίδει στα φυτά σταδιακά). Ουσιαστικά όλο το χωράφι που με κάθε βροχή ξαναγεμίζουν για να διαθέσουν το νερό στα φυτά στην περίοδο της ξηρασίας,
- Αυξάνει τη διαθεσιμότητα φωσφόρου και καλίου,
- Εξουδετερώνει τα όξινα συστατικά του εδάφους (ανεβάζει το πε-χα) και συνεπώς δεν χρειάζεται η προσθήκη άλλων υλικών,
- Βελτιώνει τη δομή του εδάφους μειώνοντας τη συμπίεση και αυξάνοντας τον αερισμό,
- Είναι 100% φυσικό προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιολογική γεωργία,
- Οι ευεργετικές που επιδράσεις είναι μόνιμες αφού δεν αποικοδομείται όπως άλλα βελτιωτικά του εδάφους,
- Έχει χαμηλό κόστος εφαρμογής όταν αναχθεί σε ετήσια βάση για όλη την περίοδο της ωφέλειας που προσφέρει,
- Συνδυάζεται άριστα με τους Ενεργούς Μικροοργανισμούς σε πολλές εφαρμογές, ενδυναμώνοντας τη δράση τους και,
- Ως άμεση συνέπεια όλων των παραπάνω, αυξάνει της παραγωγή και βελτιώνει την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων που παράλληλα έχουν και μεγαλύτερο χρόνο παραμονής στο ράφι στα σημεία πώλησης.
Κοιτάσματα ζεόλιθου υπάρχουν και στη χώρα μας σε αρκετές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας ( Πετρωτές Έβρου) με πολύ μεγάλη καθαρότητα (89-95%) που τον κατατάσσει στις κορυφαίες ποιότητες παγκόσμια και στις Κυκλάδες. Παρά τις πολύχρονες προσπάθειες για την αξιοποίηση των Ελληνικών κοιτασμάτων δεν έχουμε μέχρι τώρα παραγωγή ζεολίθου στην χώρα μας. Τον Νοέμβρη του 2011 προκηρύχτηκε διαγωνισμός για την ανάθεση της εκμετάλλευσής τους. Ας ελπίσουμε αυτή τη φορά οδηγηθούμε στην εξόρυξη και διάθεση του τελικού προϊόντος μιας και οι ανάγκες μας υπολογίζονται σε 100.000 τόνους.
Καλύτερα από όλα για γεωργική και κτηνοτροφική χρήση είναι τα πετρώματα ζεολίθου που περιέχουν το ορυκτό κλινοπτιλόλιθο στη μεγαλύτερη δυνατή περιεκτικότητα. Η χρήση του ζεολίθου είναι περιορισμένη και πρέπει να αυξηθεί γιατί όπως διαπιστώσατε και εσείς, προσφέρει πολύτιμα πλεονεκτήματα.
Στην αγορά εμφανίζεται σε τέσσερις κυρίως μορφές ανάλογα με το μέγεθος των κόκκων του και για διαφορετική χρήση, όπως:
- Σε μορφή πούδρας για ψεκασμούς στο φύλλωμα για προστασία από μυκητολογικές προσβολές, αλλά και για ιατρική και κτηνοτροφική χρήση. Μπορεί θαυμάσια να συνδυαστεί με τους ΕΜ κατά τους ψεκασμούς στο έδαφος και στ φύλα.
- Μέγεθος 0,01-0,8 χιλιοστά. Για εμπλουτισμό της τροφής σε ζώα εκτροφής και γεωργική χρήση,
- Μέγεθος 0,8-2,5 χιλιοστά. Για καταπολέμηση της δυσοσμίας, για σιτηρέσια πτηνών, για φιλτράρισμα πόσιμου νερού, για βελτίωση των εδαφικών μιγμάτων για φυτά γλάστρας ή φυτωρίου,
- Μέγεθος 2,5-5,0 χιλιοστά. Στη βελτίωση της γονιμότητας των εδαφών, ως βελτιωτικό σε χημικά λιπάσματα σε ποσοστό 2-5% ( βραδεία αποδέσμευση), στην υδροπονία και στην ιχθυοκομία για δέσμευση της αμμωνίας, χωρίς να αποκλείεται η χρήση των προηγούμενων μορφών που είναι πιο δραστικές.
Όσοι είναι γεωργοκτηνοτρόφοι (ο συγγραφέας του βιβλίου τους εκτιμά ιδιαίτερα και τους εξυμνεί στις ομιλίες και τα γραπτά του κείμενα), μπορούν «με ένα σμπάρο να πιάσουν δύο τρυγόνια» Λάθος, έξη τρυγόνια. Αν χρησιμοποιήσουν τον ζεόλιθο και του ΕΜ στη διατροφή των ζώων και στα δάπεδα των στάβλων, θα έχουν:
- 1ο τρυγόνι. Καλύτερη αξιοποίηση της τροφής,
- 2ο τρυγόνι. Βελτίωση της υγείας των ζώων,
- 3ο τρυγόνι. Αύξηση της παραγωγής σε κρέας και γάλα,
- 4ο τρυγόνι. Εξουδετέρωση της κακοσμίας,
- 5ο τρυγόνι. Δέσμευση της αμμωνίας στην κοπριά,
- 6ο τρυγόνι. Βελτίωση των αποδόσεων στις καλλιέργειες που θα κάνουν σε όσα χωράφια ρίξουν την κοπριά με τον ζεόλιθο.
Συνιστούμε το σκόρπισμα ζεόλιθου σε σκόνη στη στρωμνή και το ράντισμα της με ΕΜ σε διάλυση 1 : 100 ή 1 : 50, ανάλογα με την υγρασία που υπάρχει. Όλη η αμμωνία που φεύγει στην ατμόσφαιρα και επιδρά αρνητικά στην υγεία ζώων (βήχας, πνευμονοπάθειες , μείωση της χωρητικότητας των πνευμόνων), θα δεσμευτεί από τον ζεόλιθο και τους ΕΜ στο μεγαλύτερο της ποσοστό. Η αμμωνία δεσμεύεται στους μικροπόρους του υλικού στους οποίους δε μπορούν να εισέλθουν τα νιτροποιητικά βακτήρια και να την οξειδώσουν. Αυτή η κοπριά, μεταφερόμενη στα χωράφια, θα προσφέρει τις ευεργετικές ιδιότητες των ΕΜ, της ισορροπημένης σχέσης του αζώτου με τον φωσφόρο και του ζεόλιθου. Ο ζεόλιθος στο σιτηρέσιο των ζώων δεσμεύει την αμμωνία που παράγεται κατά το χώνεμα της τροφής, ενώ ταυτόχρονα απελευθερώνει κάλιο που ρυθμίζει την οξύτητα του στομάχου γεγονός που διευκολύνει την απορρόφηση μετάλλων και θρεπτικών στοιχείων.
Πίνακας 3 Χαρακτηριστικά της κοπριάς χωρίς ζύμωση, με ζύμωση και με την προσθήκη ζεόλιθου
Σε πειράματα διατροφής που έγιναν σε ζώα διαπιστώθηκε βελτίωση του συντελεστή πέψης της τροφής κατά 5%. Η προσθήκη ζεόλιθου στο σιτηρέσιο των πουλερικών σε ποσοστό 2% είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του αζώτου στην κοπριά κατά 40%. Επίσης η προσθήκη ζεόλιθου στην υδαρή κοπριά σε ποσοστό 6,25% μείωσε την απώλεια της αμμωνίας σε ποσοστό 55% (Lefcourt and Meisinger, 2001).
Πειράματα συναδέλφων καθηγητών στην Κτηνιατρική Σχολή της Θεσσαλίας (Katsoulos et al., 2009), έδειξαν ότι με τη χρήση του ζεόλιθου σε εκτροφή κατσικιών και σε ποσοστό 2,5% στο σιτηρέσιό τους, είχαμε αύξηση του βάρους γέννησης σε τρίδυμους και τετράδυμους τοκετούς και σημαντική αύξηση της λιποπεριεκτικότητας στο γάλα τους.
Μια σύνοψη των ευεργετικών ιδιοτήτων της κοπριάς, μετά την προσθήκη ζεόλιθου, μας δίνει ο παραπάνω (Πίνακας 2.14 των Krason and Knud-Hansen), που πρέπει να κάμψει και τις τελευταίες αμφιβολίες των διστακτικών όσον αφορά τη χρησιμότητα του.
Αν θέλαμε να συνοψίσουμε τις ευεργετικές επιδράσεις του ζεόλιθου στην εκτροφή των ζώων, αυτές είναι:
- Δέσμευση των τοξικών της τροφής και απομάκρυνσή τους από την πεπτική οδό και την κυκλοφορία του αίματος,
- Δέσμευση της αμμωνίας, εξισορρόπηση του πε-χά του στομάχου και βελτίωση της πέψης και της λειτουργίας των μικροοργανισμών στο πεπτικό σύστημα των ζώων,
- Δέσμευση των αλλεργιογόνων ουσιών,
- Καταπολέμηση της διάρροιας και των υδαρών κενώσεων,
- Καλύτερες συνθήκες σταβλισμού,
- Μείωση του στρες στα ζώα,
- Βελτίωση του ανοσοποιητικού συστήματος των ζώων,
- Απομάκρυνση των βαρέων μετάλλων
- Αύξηση της γαλακτοπαραγωγής και του σωματικού βάρους
- Βελτίωση της ποιότητας του κρέατος και τέλος,
- Καλύτερη οικονομικά αποτέλεσμα στη γεωργοκτηνοτροφική εκμετάλλευση.
Μιας και μας άνοιξε η όρεξη και το ενδιαφέρον για τον ζεόλιθο ας δούμε και τη χρήση που μπορεί να έχει στην ιατρική σύμφωνα με βιβλιογραφική έρευνα ( Ζαρταλούδης, 2011) και άλλες πηγές.
Ο κλινοπτιλόλιθος αυξάνει την παραγωγή αντισωμάτων με αποτέλεσμα την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και την αναστολή της εκδήλωσης ορισμένων ασθενειών. Μειώνει τα αμμωνιακά επίπεδα στο αίμα και απομακρύνει τοξικές ουσίες ( π.χ. αφλατοξίνες) από τον οργανισμό. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) κατατάσσει τον ζεόλιθο στην λίστα των Γενικά Αναγνωρισμένων ως Ασφαλών ουσιών (General Regarded As Safe).
Μια άλλη ιδιότητα του ζεόλιθου και συγκεκριμένα η προτίμησή του να δεσμεύει κατά προτεραιότητα τα βαρέα μέταλλα (υδράργυρος, ουράνιο, μόλυβδος, ιώδιο, αρσενικό, κάδμιο) έναντι των μικρού ατομικού βάρους (μαγνήσιο, ασβέστιο, ψευδάργυρος ) βρίσκει πολύτιμη εφαρμογή στον ιατρικό τομέα για την απομάκρυνση των τοξικών αυτών μετάλλων από το ανθρώπινο σώμα. Στη διάρκεια λήψης του ζεόλιθου που πρέπει να λαμβάνεται σε κάθε γεύμα, πρέπει να αυξήσουμε την κατανάλωση νερού (10 τουλάχιστον ποτήρια την ημέρα). Το 60% του ζεόλιθου που εισέρχεται στον οργανισμό απομακρύνεται με τα ούρα και το 40% με τα κόπρανα. Το σύνολο του ζεόλιθου απομακρύνεται από τον οργανισμό στις επόμενες 4-8 ώρες από τη λήψη του, χωρίς να αφήνει κάποιο κατάλοιπο. Καθώς τα βαρέα μέταλλα και οι τοξίνες απομακρύνονται από τον οργανισμό, τα επίπεδα του στο αίμα μειώνονται με αποτέλεσμα, με το φαινόμενο της ώσμωσης, να έχουμε μεταφορά βαρέων μετάλλων και λιπόφιλων τοξινών από τα οστά και τους λιπώδεις ιστούς στο αίμα και στη συνέχεια απομάκρυνση και αυτών. Είναι επομένως πολύτιμος συνεργάτης στις δίαιτες αδυνατίσματος. Τα βαρέα μέταλλα ενοχοποιούνται για καρκινογενέσεις και συνεπώς η απομάκρυνση τους από τον οργανισμό δεν μπορεί παρά να έχει ευεργετικές επιδράσεις, ιδιαίτερα στη βελτίωση της λειτουργίας του ήπατος.
Έχει αντιδιαρροϊκή και αντιεντεροτοξική δράση. Παρουσιάζει αντιβακτηριακή, αντικαρκινική και αντιϊκή δράση (Colela, 2010). Στην βιβλιογραφία αναφέρονται μελέτες θετικής δράσης του ζεόλιθου σε έρπητα του ζωστήρα, σε ρευματοειδή αρθρίτιδα, την ηπατίτιδα C, την οισοφαγική παλινδρόμηση και την σκλήρυνση κατά πλάκας. Φυσικά πυριτικά ορυκτά, συμπεριλαμβανομένου του ζεόλιθου, παρουσιάζουν διάφορες βιολογικές δράσεις και έχουν χρησιμοποιηθεί επιτυχώς ως βοηθητικά εμβολίων, αλλά και στη θεραπεία της διάρροιας.
Ο ζεόλιθος είναι άοσμος και άγευστος και δημιουργεί ένα πολύ καλό πε-χα στο στομάχι, με αποτέλεσμα την ενεργοποίηση της καλής λειτουργίας του εγκεφάλου και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Μπορεί να λαμβάνεται ακόμη και με άδειο στομάχι, αλλά είναι καλύτερα να λαμβάνεται στη διάρκεια των κυρίως γευμάτων.
Μια νέα χρήση πολύ λεπτόκοκκου ζεόλιθου είναι η πιθανή βοηθητική του δράση στην αντικαρκινική θεραπεία. Η εφαρμογή κλινοπτιλολίθου σε αυτή τη μορφή σε ποντίκια και σκύλους που έπασχαν από διάφορους τύπους όγκων, οδήγησε στη μείωση του μεγέθους των καρκινικών όγκων, σε βελτίωση της γενικής κατάστασης της υγείας τους και επέκταση της επιβίωσής τους. Τοπική εφαρμογή του κλινοπτιλολίθου σε καρκίνου δέρματος σε σκύλους, μείωσε αποτελεσματικά τον όγκο και την έκτασή τους. Επιπλέον, μελέτες τοξικολογίας στα ποντίκια και τους αρουραίους κατέδειξαν ότι η εφαρμογή αυτή δεν έχει αρνητικές επιδράσεις στον οργασμό τους.
Εργαστηριακές μελέτες σε ιστοκαλλιέργειες έδειξαν ότι ο λεπτόκοκκος κλινοπτλόλιθος εμποδίζει την πρωτεϊνικη κινάση Β (c- Akt), και p27KIP1, και μπλοκάρει την αύξηση διάφορων καρκινικών κυττάρων (Pavelić et al., 2001).
Πρέπει όμως να επισημάνουμε ότι οι πληροφορίες που σας δίνουμε δεν προορίζονται για θεραπεία ή πρόληψη και δεν αποβλέπουν στην αντικατάσταση των υπηρεσιών υγείας που παρέχουν οι αναγνωρισμένοι επαγγελματίες του κλάδου.
Ελπίζουμε τα όσα διαβάσατε να σας έδωσαν χρήσιμες γνώσεις για εφαρμογή στο λαχανόκηπό σας ή στη γεωργική και κτηνοτροφική σας εκμετάλλευση. Αν σας έμειναν απορίες, σας συνιστούμε να ξαναδιαβάσετε το κείμενο με προσοχή και καθαρό μυαλό. Προσπαθήσαμε να κάνουμε το υλικό όσο γίνεται πιο κατανοητό.
Μπορείτε επίσης θαυμάσια να κάνετε το δικό σας πείραμα, όπως άλλωστε το κάνετε, χρόνια τώρα, κάθε φορά που κάποιος σας προτείνει κάτι καινούριο για ν α το δοκιμάσετε. Να εφαρμόσετε μια ποσότητα ζεόλιθου στο μισό σας χωράφι και αν δείτε διαφορά, την επόμενη χρονιά να επεκτείνετε την εφαρμογή του σε όλη την εκμετάλλευση, ανάλογα με τις οικονομικές σας δυνατότητες.
Καθώς ολοκληρώναμε αυτή τη συγγραφή (Απρίλης 2012) γνωρίσαμε ένα άλλο υλικό, τον ατταπουλγίτη, που έχει παρόμοια και μάλιστα ισχυρότερη δράση από τον ζεόλιθο. Παράγεται μάλιστα στην Ελλάδα, το εργοστάσιο βρίσκεται στην Κνίδη των Γρεβενών, και διατίθεται στην Ελληνική αγορά. Κυκλοφορούν σκευάσματά του για την κτηνοτροφία ενώ οι εφαρμογές του στη γεωργία δεν έχουν ξεκινήσει. Ελπίζουμε να γίνουν σύντομα και να έχουμε τη δυνατότητα να σας ενημερώσουμε στην επόμενη έκδοση.
Αν, παρόλα αυτά, έχετε ακόμη κάποια απορία, έχετε μια τελευταία ευκαιρία. Να θέσετε το ερώτημά σας, μέσα από το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στη διεύθυνση: daoutop@otenet.gr. Πηγή: http://zeolithos.gr/arthra-arkhikes/einai-zeolithos2.html
